Przeczytałem właśnie nową książkę chemika Marcosa Eberlina Dalekowzroczność. Jak biochemia ukazuje plan i celowość życia1. Doktor Eberlin jest światowej sławy ekspertem w dziedzinie spektrometrii mas – skomplikowanego procesu polegającego na analizie cząsteczek. Ponieważ nie jest biologiem, niektórzy mogą kwestionować jego autorytet w dziedzinie pochodzenia i ewolucji życia. Mylą się jednak, ponieważ jego specjalizacja dotyczy podstaw istnienia życia – związków chemicznych.
Dwie różne kwestie
Biolodzy ewolucyjni badają, jak wygląda życie. Jednak zrozumienie, jak zgodnie z prawami fizyki i chemii funkcjonuje i utrzymuje się życie, to zupełnie inna kwestia, która jest kluczowa dla zrozumienia jego biologicznych początków. Tu mogą być użyteczne wypowiedzi chemików, fizyków oraz inżynierów.
Jak pisze Eberlin, „Potrzebę antycypowania – spoglądania w przyszłość, przewidywania problemów z potencjalnie fatalną w skutkach realizacją planów i rozwiązywania ich zawczasu – widać wszędzie wokół nas”2. Przedstawia tę istotną zasadę jako naturalnie wbudowaną inżynierię życia – inżynierię, która jest podstawą mojej dziedziny nauk medycznych. Zaczyna oczywiście od fundamentalnego budulca życia – komórki wraz z jej błoną komórkową i kanałami, które umożliwiają niezbędną do życia wymianę chemiczną. Następnie wyjaśnia niektóre podstawy i chemiczne konsekwencje biochemii, kodu genetycznego i białek. Omawiając kolejne tematy, porusza się w górę biologicznych struktur, przechodzi do bakterii, owadów, roślin i zwierząt. Wśród tych ostatnich wymienia ptaki wraz z fascynującym wyjaśnieniem magnetorecepcji (umożliwiającej migrację) oraz zwraca uwagę na kilka aspektów ludzkiego życia.
Myślenie życzeniowe i takie sobie bajeczki
Eberlin wskazuje również, że „cechy te przemawiają dobitnie przeciwko teorii ewolucji we wszystkich jej postaciach odwołujących się do przypadkowych procesów”2. Swój wniosek wysuwa nie tylko na podstawie tego, jak wygląda i funkcjonuje życie, lecz także rzeczywistej natury związków chemicznych. Konkluduje, że „ewolucyjne takie sobie bajeczki” są przykładami ,,logiki życzeniowej, bez podania żadnych molekularnych szczegółów – długie w części odpowiadającej na pytanie dlaczego i krótkie, gdy trzeba wyjaśnić jak”3. Zabrzmi to wiarygodnie dla każdego, kto zdaje sobie sprawę z tego, co jest niezbędne do powstania życia.
Dalekowzroczność to nadzwyczaj przyjemna w lekturze książka, w której czytelnik odnajdzie prawdziwą naukę, filozofię, humor, zachwyt oraz pokorę. Polecam.
Howard Glicksman
Oryginał: How Life Looks and How It Works: Thoughts on Eberlin’s Foresight, „Evolution News & Science Today” 2019, May 6 [dostęp 30 IX 2022].
Przekład z języka angielskiego: Marcin Greszata
Źródło zdjęcia: Pixabay
Ostatnia aktualizacja strony: 30.09.2022
Książkę Dalekowzroczność. Jak biochemia ukazuje plan i celowość życia można nabyć w księgarni Fundacji En Arche:
Marcos Eberlin, Dalekowzroczność. Jak biochemia ukazuje plan i celowość życia, tłum. Z. Kościuk, „Seria Inteligentny Projekt”, Fundacja En Arche, Warszawa 2022.
Przypisy
- M. Eberlin, Dalekowzroczność. Jak biochemia ukazuje plan i celowość życia, tłum. Z. Kościuk, ,,Seria Inteligentny Projekt”, Fundacja En Arche, Warszawa 2022.
- Eberlin, Dalekowzroczność, s. 171.
- Eberlin, Dalekowzroczność, s. 160.