Uczony pokroju Mattiego Leisoli nie powinien właściwie istnieć. Według ewolucjonistów, w środowisku naukowym zasadniczo nie ma kontrowersji dotyczących teorii ewolucji. Nie ma także potrzeby poważnego rozważania teorii inteligentnego projektu. Wszystko dlatego, że żaden poważny naukowiec nie wątpi w nowoczesną teorię ewolucji. Nawet jeśli w USA znajdzie się garstka sceptyków, to z całą pewnością nie ma dla nich miejsca w oświeconej Europie Zachodniej.
Napisana przez wybitnego fińskiego bioinżyniera Mattiego Leisolę we współpracy z Jonathanem Wittem, piastującym stanowisko starszego pracownika naukowego w Center for Science & Culture przy Discovery Institute, książka Heretyk. Podróż pewnego naukowca od darwinizmu do teorii inteligentnego projektu stanowczo odrzuca ten darwinowski punkt widzenia. Doktor Leisola był dziekanem Wydziału Chemii i Materiałoznawstwa na Helsinki University of Technology. Jest autorem 140 recenzowanych publikacji naukowych na temat enzymów i rzadkich cukrów. Spośród jego licznych wyróżnień na uwagę zasługuje Latsis Prize, prestiżowa nagroda przyznawana przez Eidgenössische Technische Hochschule Zürich.
Autor jest doświadczonym uczonym i prezentuje nie tylko argumentację przeciwko nowoczesnej teorii ewolucji i na rzecz inteligentnego projektu, ale także swój pamiętnik. Opis pochodzący z obwoluty książki w doskonały sposób ujmuje treść publikacji:
Co się dzieje, gdy dobrze zapowiadający się europejski biotechnolog zmienia się z wiernego ucznia Darwina w darwinowskiego dezertera? Z pewnością lecą iskry… Heretyk to opowieść o przygodach Leisoli, których kontrowersyjność zapewniła mu zarówno wielu przyjaciół, jak i wrogów, w największych laboratoriach badawczych i uniwersytetach w całej Europie1.
Rzetelna wiedza Leisoli z zakresu biologii przebija z całej jego książce, ale dla naukowców szczególnie wartościowy może okazać się rozdział dziesiąty. To właśnie tam Leisola przedstawia to, czego w trakcie pracy nad inżynierią enzymów i drobnoustrojów dowiedział się na temat ewolucji i projektu tych struktur.
Wraz z doktorem Leisolą nad książką pracował doktor Jonathan Witt, dzięki którego wysiłkom książka może dotrzeć do szerokiego grona odbiorców. Witt, utalentowany pisarz naukowy, jest także współautorem takich książek, jak A Meaningful World: How the Arts and Sciences Reveal the Genius of Nature2 [Świat pełen głębi. Jak sztuka i nauka ujawniają geniusz natury], Intelligent Design Uncensored: An Easy-to-Understand Guide to the Controversy3 [Inteligentny projekt bez cenzury. Przystępny przewodnik po kontrowersji] oraz trzech filmów dokumentalnych, w tym The Privileged Planet [Wyjątkowa planeta], które pojawiły się w amerykańskiej telewizji publicznej PBS.
A o tym, w jakich okolicznościach Leisola zaczął podążać ścieżką naukowej herezji, dowiemy się ze wstępu do książki:
Jako student śmiałem się z ludzi, którzy, jak sądziłem, wtykali Boga w luki w naszej wiedzy naukowej. Pod adresem chrześcijan i wyznawców innych religii, wszystkich tych, którzy uparcie twierdzą, że istnieją wyraźne świadectwa istnienia projektu w przyrodzie, wysuwano zarzut głoszenia tezy Boga luk. Uważałem, że są oni pozbawieni cierpliwości i zdrowego rozsądku, które sam rzekomo posiadałem. Nie miałem wątpliwości, że zamiast się zabrać do ciężkiej pracy, aby odkryć naturalne mechanizmy kryjące się za tą lub inną tajemnicą przyrody, zwolennicy projektu wznosili tylko ręce i wypowiadali magiczne wyjaśnienie: „To dzieło Boga”, by ukryć swoją niewiedzę.
Uznawałem krytykę teorii inteligentnego projektu za przekonującą, więc nie słuchałem argumentów drugiej strony. Wreszcie zdałem sobie sprawę, że taka krytyka jest mieczem obosiecznym, bo stając w obliczu tajemnicy, aktywni ateiści też sięgali po oklepane argumenty. Z tą jedynie różnicą, że w ich przypadku oklepanym wyjaśnieniem nigdy nie był Bóg. Nie potrzebowali Boga w swoim arsenale wyjaśnień, żeby obejść wnioskowanie i staranne badania naukowe. Zrozumiałem, że sam byłem skory do zapychania luk w wiedzy naukowej niejasnymi materialistycznymi wyjaśnieniami…
W dodatku ich argument, aby w naukach przyrodniczych przyjmować jedynie materialistyczne wyjaśnienia, po prostu zakłada, że wszystko, co odkryjemy w przyrodzie, ma czysto materialną przyczynę. A jeśli założenie to jest błędne? A jeśli pewne cechy świata naturalnego – na przykład prawa i stałe w przyrodzie – są dziełem stwórczej inteligencji? Naukowcy mają badać zagadki z otwartym umysłem, zamiast już na wstępie przyjmować określone wyjaśnienie. Doszedłem do wniosku, że najlepsze podejście to dokonanie oceny, która spośród dostępnych możliwości jest najbardziej logiczna i najlepiej odpowiada faktom4.
Książka już teraz cieszy się dużym zainteresowaniem w gronie naukowców. Jednym z nich jest doktor Erick J. Vandamme, emerytowany profesor inżynierii nauk przyrodniczych w Centre for Biotechnology and Synthetic Biology przy Ghent University (Belgia). Kolejna rekomendacja pochodzi od biologa Jonathana Wellsa, autora książki Zombie-nauka. Jeszcze więcej ikon ewolucji5.
Wystarczy przytoczyć tutaj wyjątkowo barwny fragment recenzji niemieckiego genetyka Wolfa-Ekkeharda Lönninga, według którego Heretyk to „ekscytująca historia poruszająca niemal całe spektrum postaw – od nierozsądnych reakcji do absurdalnych lęków – w odniesieniu do teorii inteligentnego projektu, widocznych u ewolucjonistycznie zorientowanych naukowców, duchownych, jak również w przypadku instytucji kościelnych”6.
Heretyk to także historie innych uczonych wątpiących w darwinowski ewolucjonizm i nowych zwolenników teorii inteligentnego projektu, których stale przybywa. Aby dowiedzieć się więcej, musisz przeczytać książkę.
Evolution News
Oryginał: The Scientist Who Shouldn’t Exist — New Book by Matti Leisola, Jonathan Witt, „Evolution News & Science Today” 2018, February 6 [dostęp 16 IX 2022].
Przekład z języka angielskiego: Marcin Greszata
Źródło zdjęcia: Pixabay
Ostatnia aktualizacja strony: 16.09.2022
Książkę Heretyk. Podróż pewnego naukowca od darwinizmu do teorii inteligentnego projektu można nabyć w księgarni Fundacji En Arche:
Matti Leisola, Jonathan Witt, Heretyk. Podróż pewnego naukowca od darwinizmu do teorii inteligentnego projektu, tłum. Z. Kościuk, „Perspektywy Nauki”, Fundacja En Arche, Warszawa 2022
Przypisy
- M. Leisola, J. Witt, Heretyk. Podróż pewnego naukowca od darwinizmu do teorii inteligentnego projektu, tłum. Z. Kościuk, ,,Seria Perspektywy Nauki”, Fundacja En Arche, Warszawa 2022, obwoluta.
- B. Wiker, J. Witt, A Meaningful World: How the Arts and Sciences Reveal the Genius of Nature, IVP Academic, Downers Grove 2006.
- W.A. Dembski, J. Witt, Intelligent Design Uncensored: An Easy-to-Understand Guide to the Controversy, IVP Books, Downers Grove 2010.
- Leisola, Witt, Heretyk, s. 9.
- J. Wells, Zombie-nauka. Jeszcze więcej ikon ewolucji, tłum. M. Guzowska, Fundacja En Arche, Warszawa 2020.
- W.E. Lönning, Heretic: One Scientist’s Journey from Darwin to Design – review, www.discovery.org [dostęp 7 IX 2022].
Literatura:
- Dembski W.A., Witt J., Intelligent Design Uncensored: An Easy-to-Understand Guide to the Controversy, IVP Books, Downers Grove 2010.
- Leisola M., Witt J., Podróż pewnego naukowca od darwinizmu do teorii inteligentnego projektu, tłum. Z. Kościuk, ,,Seria Perspektywy Nauki”, Fundacja En Arche, Warszawa 2022.
- Lönning W.E., Heretic: One Scientist's Journey from Darwin to Design – review, www.discovery.org [dostęp 7 IX 2022].
- Richards J., Witt J., The Hobbit Party: The Vision of Freedom that Tolkien Got and the West Forgot, Ignatius Press, San Francisco 2014.
- Wells J., Zombie-nauka. Jeszcze więcej ikon ewolucji, tłum. M. Guzowska, Fundacja En Arche, Warszawa 2020.
- Wiker B., Witt J., A Meaningful World: How the Arts and Sciences Reveal the Genius of Nature, IVP Academic, Downers Grove 2006.