Jak wygląda i jak funkcjonuje życie, czyli o książce „Dalekowzroczność” autorstwa Marcosa EberlinaCzas czytania: 3 min

Przeczytałem właśnie nową książkę chemika Marcosa Eberlina Dalekowzroczność. Jak biochemia ukazuje plan i celowość życia¹. Doktor Eberlin jest światowej sławy ekspertem w dziedzinie spektrometrii mas – skomplikowanego procesu polegającego na analizie cząsteczek. Ponieważ nie jest biologiem, niektórzy mogą kwestionować jego autorytet w dziedzinie pochodzenia i ewolucji życia. Mylą się jednak, ponieważ jego specjalizacja dotyczy podstaw istnienia życia – związków chemicznych.

Dwie różne kwestie

Biolodzy ewolucyjni badają, jak wygląda życie. Jednak zrozumienie, jak zgodnie z prawami fizyki i chemii funkcjonuje i utrzymuje się życie, to zupełnie inna kwestia, która jest kluczowa dla zrozumienia jego biologicznych początków. Tu mogą być użyteczne wypowiedzi chemików, fizyków oraz inżynierów.

Jak pisze Eberlin, „Potrzebę antycypowania – spoglądania w przyszłość, przewidywania problemów z potencjalnie fatalną w skutkach realizacją planów i rozwiązywania ich zawczasu – widać wszędzie wokół nas”². Przedstawia tę istotną zasadę jako naturalnie wbudowaną inżynierię życia – inżynierię, która jest podstawą mojej dziedziny nauk medycznych. Zaczyna oczywiście od fundamentalnego budulca życia – komórki wraz z jej błoną komórkową i kanałami, które umożliwiają niezbędną do życia wymianę chemiczną. Następnie wyjaśnia niektóre podstawy i chemiczne konsekwencje biochemii, kodu genetycznego i białek. Omawiając kolejne tematy, porusza się w górę biologicznych struktur, przechodzi do bakterii, owadów, roślin i zwierząt. Wśród tych ostatnich wymienia ptaki wraz z fascynującym wyjaśnieniem magnetorecepcji (umożliwiającej migrację) oraz zwraca uwagę na kilka aspektów ludzkiego życia.

Myślenie życzeniowe i takie sobie bajeczki

Eberlin wskazuje również, że „cechy te przemawiają dobitnie przeciwko teorii ewolucji we wszystkich jej postaciach odwołujących się do przypadkowych procesów”³. Swój wniosek wysuwa nie tylko na podstawie tego, jak wygląda i funkcjonuje życie, lecz także rzeczywistej natury związków chemicznych. Konkluduje, że „ewolucyjne takie sobie bajeczki” są przykładami ,,logiki życzeniowej, bez podania żadnych molekularnych szczegółów – długie w części odpowiadającej na pytanie dlaczego i krótkie, gdy trzeba wyjaśnić jak”⁴. Zabrzmi to wiarygodnie dla każdego, kto zdaje sobie sprawę z tego, co jest niezbędne do powstania życia.

Dalekowzroczność to nadzwyczaj przyjemna w lekturze książka, w której czytelnik odnajdzie prawdziwą naukę, filozofię, humor, zachwyt oraz pokorę. Polecam.

Howard Glicksman

Oryginał: How Life Looks and How It Works: Thoughts on Eberlin’s Foresight, „Evolution News & Science Today” 2019, May 6 [dostęp 30 IX 2022].

Przekład z języka angielskiego: Marcin Greszata

Źródło zdjęcia: Pixabay

Ostatnia aktualizacja strony: 30.09.2022

Książkę Dalekowzroczność. Jak biochemia ukazuje plan i celowość życia można nabyć w księgarni Fundacji En Arche:

Marcos Eberlin, Dalekowzroczność. Jak biochemia ukazuje plan i celowość życia, tłum. Z. Kościuk, „Seria Inteligentny Projekt”, Fundacja En Arche, Warszawa 2022.