O narządach szczątkowychCzas czytania: 3 min

Kazimierz Jodkowski

2020-06-22
O narządach szczątkowych<span class="wtr-time-wrap after-title">Czas czytania: <span class="wtr-time-number">3</span> min </span>
      • C. Wallis, Niepotrzebne narządy? Od wyrostka robaczkowego po migdałki – żadna z części ciała nie jest całkowicie zbędna, „Świat Nauki” 2019, nr 4 (332), s. 19.

O narządach szczątkowych Darwin pisał bardzo wiele, traktując je jako dowody ewolucji. Na przełomie wieku XIX i XX wyliczano u samego człowieka ok. 180 narządów szczątkowych. Późniejszy rozwój nauki stopniowo redukował ich liczbę1.

Tematowi temu i błędnym praktykom lekarskim opartym na przekonaniach ewolucyjnych poświęciła artykuł autorka „Scientific American”. Ponieważ lekarze uważali narządy szczątkowe za niepotrzebne obecnie pozostałości procesów ewolucyjnych, przy sposobności usuwali je. „Wielu spośród nas uczyło się w szkole, że ta maleńka wypustka jelita grubego to bezużyteczna pozostałość po naszej ewolucji. Jednak ta hipoteza została obalona”, pisze Autorka. W 2017 roku grupa kierowana przez Heather Smith przeanalizowała dane dotyczące 533 gatunków ssaków i stwierdziła, że wyrostek robaczkowy występuje u wielu z nich, co sugeruje, że jego obecność w organizmach ssaków jest korzystna. Ma ona charakter immunologiczny i żołądkowo-jelitowy. W wyrostku robaczkowym znajduje się tkanka limfoidalna, która odgrywa pewną rolę we wspomaganiu układu odpornościowego. Uczeni z Duke University odkryli w 2007 roku, że u ludzi w wyrostku robaczkowym znajduje się także warstwa ważnych bakterii jelitowych. Dzięki temu w przypadku zaatakowania mikrobiomu jelit przez chorobę może dojść do ich ponownego zasiedlenia przez dobre gatunki ukryte w wyrostku robaczkowym2. W 2011 roku opublikowano dane, z których wynika, że osoby niemające wyrostka robaczkowego są czterokrotnie bardziej narażone na nawrót zakażenia bakterią Clostridium difficile, która uszkadza jelito grube.

Podobnie korzystne okazało się posiadanie migdałków podniebiennych i gardłowych. W 2018 roku opublikowano doniesienie międzynarodowego zespołu na temat badań długoterminowych konsekwencji usunięcia tych struktur lub ich pozostawienia na grupie 1,2 miliona duńskich dzieci. W ciągu od 10 do 30 lat u około 5% dzieci, którym usunięto migdałki przed ukończeniem dziewiątego roku życia, stwierdzono 2-3-krotnie wyższą zapadalność na choroby górnych dróg oddechowych oraz częstsze występowanie alergii i astmy. Dzieci te zapadały też częściej na zapalenie uszu, zatok i gardła. Migdałki podniebienne i gardłowe służą jako pierwsza linia obrony przed patogenami, które wnikają przez drogi oddechowe lub podczas jedzenia.

Jakie wnioski wyprowadziła z tych faktów Autorka? Że żadnych narządów szczątkowych nie ma? W zakończeniu artykułu napisała: „A zatem czy istnieją jakiekolwiek naprawdę bezużyteczne elementy w organizmie człowieka? Być może najtrafniejsze będzie wskazanie zębów mądrości, których w zasadzie nie potrzebujemy”. I tu trzeba Autorkę zmartwić. Zęby mądrości też są przydatne, o czym przekonywał Jerry Bergman powołując się na badania naukowe3. A wydają się bezużyteczne, gdyż nastąpiła cywilizacyjna zmiana sposobu odżywiania się na dietę bardziej przetworzoną i mniej wymagającą dla zębów.

 

Kazimierz Jodkowski

Przedruk z: „Filozofia Przyrody. W Okowach Nauki i Pseudonauki – Blog Kazimierza Jodkowskiego” 9 lipca 2019 [dostęp 22 VI 2020].

 

Źródło zdjęcia: Wikimedia Commons

Ostatnia aktualizacja strony: 22.06.2020

Przypisy

  1. Por. J. Bergman, G. Howe, “Vestigial Organs” Are Fully Functional, Kansas City 1990.
  2. Por. też M. Cuberbiller, Do czego służy wyrostek robaczkowy?, w: Idź pod prąd w sporze ewolucjonizm-kreacjonizm, red. M. Gazda, Lublin 2017, s. 179–180.
  3. Por. J. Bergman, Are Wisdom Teeth (Third Molars) Vestiges of Human Evolution?, „Journal of Creation” 1998, Vol. 12, No. 3, s. 297–304 [dostęp 22 VI 2020].

Literatura:

  1. Bergman J., Are Wisdom Teeth (Third Molars) Vestiges of Human Evolution?, „Journal of Creation” 1998, Vol. 12, No. 3, s. 297–304 [dostęp 22 VI 2020].
  2. Bergman J., Howe G., “Vestigial Organs” Are Fully Functional, Kansas City 1990.
  3. Cuberbiller M., Do czego służy wyrostek robaczkowy?, w: Idź pod prąd w sporze ewolucjonizm-kreacjonizm, red. M. Gazda, Lublin 2017, s. 179–180.
  4. Idź pod prąd w sporze ewolucjonizm-kreacjonizm, red. M. Gazda, Lublin 2017.
  5. Wallis C., Niepotrzebne narządy? Od wyrostka robaczkowego po migdałki – żadna z części ciała nie jest całkowicie zbędna, „Świat Nauki” 2019, nr 4 (332), s. 19.

2 odpowiedzi na “O narządach szczątkowychCzas czytania: 3 min

  1. Zacytowanej literatury tyle prawie, co tekstu 🙂 Też co nieco na ten temat wystukałem @1: O stworzeniach, które wystąpiły przeciwko ewolucyjnemu Prawu Dollo; https://www.salon24.pl/u/adaptacjeslawekp/1140550,o-stworzeniach-ktore-wystapily-przeciwko-ewolucyjnemu-prawu-dollo @2: Jak mógł stopniowo wyewoluować ‚poród pośladkowy’ u waleni?; https://www.salon24.pl/u/adaptacjeslawekp/1140555,jak-mogl-stopniowo-wyewoluowac-porod-posladkowy-u-waleni

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *



Najnowsze wpisy

Najczęściej oglądane wpisy

Wybrane tagi