U butlonosów indyjskich (Tursiops aduncus), żyjących w Zatoce Rekina w Australii Zachodniej, zaobserwowano nietypowe metody łowienia zdobyczy. W latach 2007‒2018 dr Sonja Wild z Uniwersytetu Leeds w Anglii wraz z grupą naukowców obserwowali, jak ssaki te zdobywają pożywienie przy użyciu muszli. Na początku zaganiają rybę tak, aby ta schroniła się w dużej skorupie opuszczonej przez ślimaka morskiego. Następnie wkładają do niej nos, po czym wynurzają się i potrząsają muszlą w taki sposób, aby opróżnić ją z wody, by ryba w niej ukryta wpadła wprost do otworu gębowego delfina. Matki butlonosów podczas tysięcy godzin, które spędzają ze swymi młodymi, uczą je tej niesamowitej umiejętności. Delfiny są w stanie zaobserwować technikę również u swoich rówieśników oraz kopiować podobne zachowania. Zjawisko naśladownictwa dostrzeżono szczególnie u butlonosów z Zatoki Rekina. Wild i współpracownicy udokumentowali 42 takie zdarzenia u 19 pojedynczych osobników podczas 5278 spotkań pomiędzy grupami delfinów1.
Sytuacje te najlepiej można zrozumieć przez pryzmat interakcji społecznych, pokrewieństwa delfinów oraz środowiska, w którym żyją. Wild porównuje przekazywanie tego zachowania do wirusa, który przenosi się z organizmu na organizm wraz z upływem czasu spędzonego w bliskim kontakcie. Delfiny ‒ jako zwierzęta społeczne ‒ również spędzają czas w grupach, przez co zachodzi zjawisko transmisji zachowania z jednego osobnika na drugiego. Środowisko to kolejny czynnik ułatwiający zdobywanie pożywienia w taki sposób. Ogromne muszle po ślimakach są naturalną kryjówką ryb, o czym najwyraźniej wiedzą delfiny. Najwięcej przypadków wykorzystania opuszczonych muszli odnotowano po intensywnych upałach morskich w 2011 roku, kiedy wiele ślimaków obumarło, a skorupy stały się narzędziem do łapania zdobyczy. Butlonosy z australijskiej zatoki to bardzo inteligentne stworzenia, nie wiadomo jednak, czy wszystkie z nich są w stanie naśladować takie zachowania i używać tych samych technik. Może jedynie te bardziej uzdolnione, o wyższej inteligencji. Badacze zauważyli także, że delfiny te podczas penetracji dna potrafią chronić swój gładki nos za pomocą gąbek morskich.
Inne gatunki waleni, takie jak morświny i humbaki, także słyną z nietypowych umiejętności. Długopłetwce oceaniczne (Megaptera novaeangliae) rozpoznają po dźwięku silnika kutry rybackie, które płyną po ich ulubiony przysmak – śledzie. W razie potrzeby humbaki potrafią również same za pomocą „sieci” wypuszczanych bąbli umiejętnie zagarniać swoje ofiary. Tysiące pęcherzyków gazu wypuszczanych przez walenie koncentrują ławice śledzi w jednym miejscu i pozwalają, aby te następnie wpłynęły do paszczy humbaka. Podobne zachowania obserwuje się u innych grup ssaków, chociażby takich jak małpy, które umiejętnie wydłubują pokarm za pomocą prostych narzędzi.
Przemysław Maksymowicz
Źródło zdjęcia: Wikimedia Commons
Ostatnia aktualizacja strony: 20.07.2020
Przypisy
- S. Wild et al., Integrating Genetic, Environmental, and Social Networks to Reveal Transmission Pathways of a Dolphin Foraging Innovation, „Current Biology” 2020, Vol. 30, s. 1–7 [dostęp 17 VII 2020].