Nowa książka Michaela Dentona „Władcy ognia” jako doskonałe uzupełnienie książki „The Kingdom of Speech” Toma Wolfe’aCzas czytania: 5 min

Ujarzmienie ognia i opanowanie mowy to dwa artefakty ludzkiej kultury, które bardziej niż cokolwiek innego umożliwiły powstanie cywilizacji. Sam Karol Darwin twierdził, że ,,po utworzeniu mowy, odkrycie sposobów wydobywania ognia zajmuje pierwsze miejsce w szeregu wynalazków ludzkiego plemienia”¹.

Mowa, jak wyjaśnia Tom Wolfe w krótkiej i niesamowitej książce zatytułowanej The Kingdom of Speech² [Królestwo mowy], umożliwia myślenie – a zwłaszcza, jak przypomina nam Michael Egnor, myślenie abstrakcyjne³. Biolog z Discovery Institute, Michael Denton, w jeszcze krótszej, ale równie istotnej książce – Władcy ognia⁴, stwierdza, że ogień jest warunkiem sine qua non wszystkich zaawansowanych i opierających się na metalurgii technologii. Zarówno mowa, jak i ogień stanowią niezwykłe wyzwanie dla teorii przyjmujących niezaplanowane pochodzenie człowieka.

Oczywiście nie wszystko jest przejawem inteligentnego projektu; to czysty zbieg okoliczności, że ogłaszamy dziś wydanie nowej książki Dentona zatytułowanej Władcy ognia. Jak człowiek zrealizował projekt ujarzmienia ognia i przekształcenia naszej planety, dokładnie tydzień po opublikowaniu najnowszej książki Toma Wolfe’a⁵. Ten zbieg okoliczności nadal pozostaje jednak dość niezwykły. W ślad za Alfredem Russelem Wallace’em – współtwórcą teorii ewolucji drogą doboru naturalnego, a później zwolennikiem wczesnej wersji teorii inteligentnego projektu – Wolfe twierdzi, że rozwój mowy jest ogromnym wyzwaniem dla darwinowskiej teorii ewolucji i ujawnia jej ograniczenia.

Denton uważa – także krocząc po ścieżce wyznaczonej przez Wallace’a – że umiejętność ujarzmienia ognia ujawnia niezwykłą precyzję, z jaką Wszechświat wydaje się być zaprojektowany dla istot takich jak my.

Argumentacja Dentona i Wolfe’a trafia w czuły punkt darwinizmu. Żaden z nich nie wymaga od czytelnika przyjęcia wniosku o inteligentnym projekcie, ale obaj rzucają światło na osobliwość i niezwykłość szeregu okoliczności – „dodawania przypadkowości do przypadkowości”⁶, które – jak stwierdzi Denton – pozwoliły na istnienie rozwijających cywilizację homo sapiens. Książka Władcy ognia przedstawia więcej szczegółów niż ma do zaoferowania poświęcony poglądom Dentona krótkometrażowy film o tym samym tytule, który ukazał się na początku tego roku⁷. Książka jest dostępna w wersji drukowanej oraz w formacie Kindle.

,,Wydaje się, że ścieżka ta’’ – a zdaniem Dentona jest to wyraźnie unikalna ścieżka – ,,już wcześniej była wytyczona w przyrodzie’’⁸. Jak zauważa Denton:

I nie tylko sama ta ścieżka wydaje się unikalna, gdyż jedynie istoty biologiczne podobne do współczesnych ludzi, wyposażone w nasz humanoidalny projekt i zdolne do świadomego, twórczego działania, na planecie podobnej do Ziemi, mogły kiedykolwiek wykorzystać tę niesłychaną przydatność przyrody dla pojawienia się ognia i metalurgii⁹.

Precyzyjnie dostrojone elementy przystosowania przyrody obejmują atmosferę ziemską, wielkość planety, „użyteczność i dostępność metali”, dostępność paliwa drzewnego – w szczególności węgla drzewnego – budowę drzew, unikalną anatomię człowieka, w tym nasze zręczne dłonie, nasz rozmiar i siłę, układ nerwowy i wiele innych.

To dostrojenie nie jest kwestią spekulacji, lecz mamy tutaj do czynienia z faktami. Bo czyż to wszystko mogło być dziełem przypadku? Wallace miał wątpliwości, mówiąc:

Czy to […] czysty przypadek, że metale wraz ze swoimi wyjątkowymi właściwościami fizycznymi, które sprawiają, że są dla nas tak użyteczne, mogły istnieć na Ziemi przez tak wiele milionów lat bez żadnego wyraźnego zastosowania; że ich użyteczność ujawniła się dopiero wtedy, gdy pojawił się człowiek i zaczął podążać w kierunku cywilizacji?¹⁰

Książka Władcy ognia nie tylko doskonale uzupełnienia treść The Kingdom of Speech Wolfe’a. Jest to również pierwsza książka Dentona opublikowana w ramach „Serii Wyjątkowy Gatunek”.

David Klinghoffer

Oryginał: New Book by Michael Denton, Fire-Maker, Is the Perfect Companion to Tom Wolfe’s Kingdom of Speech, „Evolution News & Science Today” 2016, September 6 [dostęp 19 IV 2023].

Przekład z języka angielskiego: Marcin Greszata

Źródło zdjęcia: Pixabay

Ostatnia aktualizacja strony: 19.4.2023

Książkę Władcy ognia. Jak człowiek zrealizował projekt ujarzmienia ognia i przekształcenia naszej planety można nabyć w księgarni Fundacji En Arche:

Michael J. Denton, Władcy ognia. Jak człowiek zrealizował projekt ujarzmienia ognia i przekształcenia naszej planety, tłum. Z. Kościuk, „Seria Wyjątkowy Gatunek”, Fundacja En Arche, Warszawa 2023.

Literatura: